Blockchain - cuộc cách mạng nhân dân đã bắt đầu

Blockchain là gì?

"Blockchain" nghĩa là "chuỗi khối", là một chuỗi các khối ghép với nhau, và đây là nền tảng của bitcoin, đồng tiền tương lai của nhân loại. Tất nhiên giải thích kỹ thuật thì không dễ, và tôi sẽ không giải thích kỹ thuật, nhất là về hash (hàm băm) tức là hàm mã hóa thông tin vv. Mỗi khối dữ liệu sẽ có một hash riêng để phân biệt với nhau. Nó cũng như mã số định danh phân biệt cá nhân vậy.

Tóm lại thì vì sao dùng blockchain và vì sao blockchain là nền tảng của bitcoin và blockchain có thể dùng làm gì?

Giải thích blockchain tại blockchain.open.ac.uk

Chúng ta hãy tưởng tượng các giao dịch ngân hàng. Trước đây chúng ta phải lưu mọi giao dịch vào sổ cái (ledger) rồi cất trong tủ hay két nhỉ? Nhỡ cháy sổ cái thì chỉ có nước khóc (hi vọng là có sao lưu). Đây là dạng kiểu sổ nợ của các tiểu thương ở chợ, cháy một cái là khóc ròng.

Các ngân hàng giờ không dùng sổ cái bằng giấy mà dùng CƠ SỞ DỮ LIỆU (DATABASE), lưu trên máy chủ của ngân hàng. Dữ liệu có cấu trúc nên tìm kiếm, quản lý, truy xuất nhanh hơn nhiều, hoàn toàn dùng máy tính không dùng sức người nữa.

Hoặc hệ thống hộ khẩu và cư trú: Trước đây người ta quản lý bằng ghi sổ, sau này người ta điện tử hóa lên cơ sở dữ liệu trên hệ thống máy tính. Những nước lạc hậu thì vẫn ghi sổ theo từng phường, xã, nên rất mất thời gian, và còn phụ thuộc đạo đức cán bộ ghi sổ nữa.

Blockchain là một dạng "sổ cái" như thế, nhưng không quản lý tập trung mà được lưu và đồng kì trên nhiều máy tính khác nhau. Khi bạn cài phần mềm tạo ví hay đào bitcoin, phần mềm sẽ tải toàn bộ sổ cái này về và bạn thành một "nút" trong mạng lưỡi. Sổ cái này được lưu trữ đồng thời bởi rất nhiều người khác nhau chứ không phải quản lý tập trung kiểu ngân hàng.

Như thế, không ai có thể can thiệp sổ cái: Nếu là hệ thống ngân hàng thì họ hay chính phủ có thể truy cập thay đổi hay xóa lịch sử, tức là các bản ghi đã có.

Sổ cái kiểu blockchain khi muốn thêm các khối (block) phải được sự đồng thuận của tất cả mọi người (các "nút") tức là giao dịch nếu có sẽ được ghi thêm vào và nó sẽ phình ra mãi. Tất nhiên, chương trình và phần mềm bitcoin sẽ tự làm tất cả các việc này.

"Blockchain vận hành dựa trên sự đồng thuận (CONSENSUS) của nhân dân,

không phải dựa trên sự quản lý của nhà nước"

Tóm lại, thay vì quyền lực quản lý tập trung vào một người (nhà nước) thì phân tán ra nhiều người (nhân dân). Đây là lý do mà bitcoin không bị ai quản lý, vừa đảm bảo tính bảo mật, vừa công khai thông tin. Đúng ra, tất cả mọi người tham gia mạng lưới đều quản lý bitcoin theo mạng chia sẻ ngang hàng.

Blockchain là nền tảng "sổ cái" cho mọi giao dịch bitcoin trong lịch sử nhân loại và hoàn toàn do nhân dân vận hành.

Blockchain có thể dùng làm gì?

Nếu mỗi người có một định danh, blockchain hoàn toàn có thể dùng làm sổ cái cho hộ khẩu - cư trú, các giao dịch dân sự như nhà đất vv, mà không ai cần thực sự quản lý cả. Bạn chỉ cần tạo ra một phần mềm mã mở và thực hiện giao dịch qua phần mềm đấy.

Vậy lợi thế là gì? Bạn không cần nhà nước quản lý nữa. Các nhà nước sẽ thu nhỏ, không cần cán bộ xử lý giấy tờ, và tất cả thủ tục đều tự động.

Thậm chí, việc bầu cử cũng có thể thực hiện qua blockchain: Mọi lý lịch bầu cử có thể lưu thêm vào blockchain, không ai can thiệp được "sổ cái nhân dân" này nên không thể gian lận phiếu bầu. Như vậy cũng chẳng cần ủy ban bầu cử nữa.

Trong thời đại mới, các chính trị gia không cần thực hiện campaign vận động tranh cử tốn kém, chỉ cần học hoàng đế Đỗ Cao Tổ (Đỗ Nam Trung) xứ Mỹ lên Chuyết Tờ vận động, sau đó người dân tự bầu cử bằng hệ thống bầu cử blockchain.

Bởi lẽ bầu cử cũng là một dạng giao dịch cần sổ cái: Bạn trao sự TÍN THÁC cho ứng cử viên nào.

Tất cả mọi thứ mang tính chất "giao dịch" mà muốn tự động đều có thể sử dụng blockchain. Ví dụ sau này một đứa trẻ sinh ra, dựa  vào đặc điểm di truyền mà sinh ra một mã duy nhất, dùng làm mã định doanh trong blockchain "công dân - nhân khẩu học", và mã này có thể tham gia giao dịch, bầu cử vv.

Việc quản lý, tính toán thuế cũng không cần tới cơ quan thuế vụ làm gì cho mất thời gian, dễ sai sót, mà dùng blockchain luôn. Như vậy, cơ quan thuế chỉ cần tập trung phát triển phần mềm, chính sách thuế, không cần nhân sự đông đảo để xử lý thuế vụ nữa.

Nhà khai sáng cách mạng Blockchain

Cuộc cách mạng nhân dân mang tên Blockchain đã bắt đầu và lịch sử nhân loại sẽ thu nhỏ vào một cái USB.

Nhân tiện, tôi chẳng biết gì về blockchain hay bitcoin cả, đừng hỏi tôi về những vấn đề này. Tôi sẽ tiếp tục "chuyết" về bitcoin trong thời gian tới.
Mark

Hình ảnh: http://blockchain.open.ac.uk/