Câu chuyện thuế tiêu thụ

"Bạn đã làm gì cho đất nước" ngoài chuyện ăn hại? Dạo này nhiều người đánh đồng yêu nước và yêu nhà nước nên gọi chung là "yêu (nhà) nước". Có câu châm ngôn thế này:

"Có hai thứ bạn không thể thoát được. Một là cái chết, hai là thuế."

- Ngạn ngữ nhân loại -

Nếu bạn ăn hết 100k thì bạn đóng thuế 10k (10%).

Hôm nay tôi bàn về khía cạnh kinh tế của lòng yêu (nhà) nước.

Khi mua hàng trong siêu thị tôi đóng thuế VAT là 10% cho mỗi món hàng tôi mua. Khi đi ăn nhà hàng cũng thế. Ví dụ nếu tôi ăn hết 100k thì tôi sẽ phải đóng thêm thuế là 10% thành 110k. Tức là mỗi lần ăn nhà hàng tôi yêu (nhà) nước khoảng 10k.

Nếu mỗi tháng bạn ăn nhà hàng 10 triệu (xem mức chi phí sinh hoạt thành phố lớn VN) thì bạn yêu nước 1 triệu/tháng. Bạn mua hàng ở siêu thị hay mua đồ điện tử thì vẫn sẽ yêu (nhà) nước.

Như vậy thì lòng yêu (nhà) nước sẽ tỷ lệ thuận với số tiền bạn chi tiêu:

Lòng yêu (nhà) nước (số thuế đóng) = Số tiền chi ra × 10%

Chi càng nhiều thì càng yêu (nhà) nước. Đây là con số cụ thể nhất về lòng yêu (nhà) nước.

Những người không yêu hay ít yêu (nhà) nước

Đó là những người mua chợ cóc hay ăn uống lề đường. Vì họ không đóng thuế. Họ đã chi tiêu ít lại còn không đóng thuế gì mấy. Bạn không phải trả thuế tiêu thụ (thuế VAT) khi mua hàng ở chợ cóc. Chẳng ai tính bạn thêm 10% cả.

Dù sao thì họ lại thường là những người hô hào yêu (nhà) nước to nhất. Dạo này có hẳn phong trào yêu (nhà) nước trên Facebook nữa nhưng về mặt kinh tế mà nói thì đó là những người ít tiêu xài ở nơi phải đóng thuế nhất nên có lẽ lòng yêu (nhà) nước của họ là về mặt tinh thần là chính.

Tên gọi và mức thuế tiêu thụ

Ở VN thì gọi là VAT tức là Value-added Tax (thuế giá trị gia tăng).

Thuế VAT ở VN = 10%

Ở Nhật Bản thì gọi là 消費税 shouhizei [tiêu phí thuế] tức là "thuế tiêu thụ".

Thuế tiêu thụ Nhật = 8%

Ở Singapore thì gọi là Goods and Services Tax (GST) tức là "thuế hàng hóa và dịch vụ".

Thuế GST Singapore = 7%

Ở Mỹ thì gọi là Sales Tax (thuế bán hàng) thay đổi theo từng bang thường là 5 ~ 10%. Trước đây ở Nhật thuế chỉ là 5% nhưng từ thời Abenomics thì đã nâng lên 8% hiện tại.

Vì sao bạn nên khởi nghiệp?

Bạn không tránh được cái chết. Bạn cũng không tránh được thuế. Nơi nào có nhà nước, nơi đó có thuế. Vì vận hành nhà nước tốn kém lắm, chủ yếu dựa vào tiền thuế của công dân. Câu nói "Đừng hỏi tổ quốc có thể làm gì cho bạn mà hãy hỏi bạn có thể làm gì cho tổ quốc" nghe có vẻ sáo rỗng vì nó sáo rỗng thật: Chỉ nên hỏi câu này nếu không phải đóng thuế. Câu này vốn là của John Kenedy:

 And so, my fellow Americans: ask not what your country can do for you, ask what you can do for your country.

Thậm chí người ta còn nghi ngờ câu này là Kenedy lấy lại của ông hiệu trưởng cũ. Dù sao thì Kenedy thuộc đảng dân chủ nên cũng không ngạc nhiên lắm khi ông ấy kêu gọi đóng góp hi sinh thêm.

Lý do bạn nên khởi nghiệp là thế này: Nếu bạn khởi nghiệp và có công ty thì các hóa đơn mà bạn mua sắm có thể tính vào thành chi phí của công ty (lấy tên công ty để mua hàng). Như thế thì bạn có thể khấu trừ chi phí đầu vào trên doanh thu công ty, do đó, số thuế thu nhập doanh nghiệp phải đóng ít hơn. Bạn cũng được khấu trừ thuế VAT và phải đóng ít thuế VAT hơn.

Đây cũng là lý do mà người giàu sẽ tiếp tục giàu, người nghèo sẽ tiếp tục nghèo. Vì người nghèo không học và hành động khôn ngoan về thuế.

Ở Nhật thì hóa đơn cửa hàng tiện lợi, siêu thị, v.v... là có thể dùng ngay. Ở Việt Nam thì bạn phải lấy hóa đơn đỏ mới được khấu trừ.

Hóa đơn đỏ = Khấu trừ thuế thu nhập doanh nghiệp + Khấu trừ thuế VAT

Giám đốc thì nên dùng thẻ tín dụng (credit card)

Vì mọi chi phí của công ty bạn sẽ quẹt thẻ của bạn, và lấy hóa đơn đỏ tên công ty. Thẻ tín dụng thường có chế độ tích lũy điểm (thường là 0.5 ~ 5%) nên bạn sẽ có thể tích lũy được rất nhiều điểm cho bạn từ số tiền chi ra cho công ty.

Đừng ngạc nhiên nếu bạn thấy các giám đốc đều có thẻ tín dụng và chỉ quẹt thẻ chứ không xài tiền mặt mấy.

Kết luận

Bạn cần học kỹ về thuế và hãy trở thành người kinh doanh để có lợi về thuế nhất. Nếu bạn học luật, hãy làm nghề tư vấn thuế cho doanh nghiệp nước ngoài. Tư duy tốt về thuế là kỹ năng quan trọng để khởi nghiệp thành công.
Mark