Chuyên đề kinh tế học Saromalang
Theo khảo sát đối với người sống và làm việc tại nước ngoài của InterNations 2016 thì VN xếp hạng 11 trên 67 nước. Theo tôi thì kết quả này có thể coi là đáng tin. Nhưng vì sao lại thế bởi vì nó có vẻ trái ngược với thực tế là người Việt ai cũng muốn ra nước ngoài làm việc và sinh sống?Đây là kết quả của InterNations:
Trước hết, chúng ta cần hiểu đối tượng khảo sát ý kiến là EXPAT. Expat là người sinh sống và làm việc ở nước ngoài (expatriate) thường là do công ty cử đi. Vì thế, expat thường là người có trình độ cao, thường là chuyên gia. Nhiều khi người ta hiểu expat là chuyên gia được cử đi làm việc ở nước ngoài nhưng nghĩa gốc thì chỉ là người sinh sống và làm việc ở nước ngoài.
"Expat" thường là những người có trình độ và thu nhập cao.
Vì khảo sát người có trình độ học vấn và thu nhập cao mà khảo sát này có kết quả khá đáng tin cậy chứ không như chỉ số hành tinh hạnh phúc.
Các bạn có thể tham khảo bài Vì sao chuyên gia nước ngoài ở nhà 2000 USD/tháng và đi taxi đi làm.
Chú ý phân biệt: EXPAT = người sống và làm việc ở nước ngoài, EXPERT = chuyên gia, người có chuyên môn. Expertise là kiến thức chuyên môn, khả năng chuyên môn
Mức sống tính bằng con số như thế nào?
Phương pháp tính đơn giản là thế này:
MỨC SỐNG = TIỀN NHÀ
Sinh viên mới tốt nghiệp ra trường thì thường sống trong nhà 60,000 ~ 80,000 yen (6 ~ 8 man, tức là vạn). Bởi vì tiền lương sinh viên mới ra trường là tầm 200,000 yen/tháng và tiền mà thực nhận về (gọi là 手取り TEDORI) là tầm 18,000 yen/tháng. Tiền nhà sẽ chiếm khoảng 30% thu nhập.
Nếu một người ở nhà 200,000 yen (20 man) thì bạn có thể suy đoán là họ kiếm được khoảng 60 man yen/tháng. Đồng ý không? ^^
Vậy thì làm sao chứng minh là Việt Nam đáng sống với người nước ngoài?
Đáng sống hay không thì quan trọng là mức sống thôi. Thường thì expat sẽ có lương cao, bạn có thể tham khảo lương chuyên gia ở Việt Nam trong bài Vì sao chuyên gia nước ngoài ở nhà 2000 USD ở trên. Không phải ai cũng là chuyên gia và có mức lương cao nhưng thường thì nếu là expat (do công ty cử đi không phải xin việc tại địa phương) kể cả còn trẻ cũng lương 2000 USD/tháng trở lên.Các anh người Nhật trẻ trẻ sang Việt Nam khối em bu là như vậy. Ở Nhật mà lương 2000 USD thì chỉ mốc mặt.
Trước hết chúng ta so sánh GIÁ NHÀ ở Sài Gòn và Tokyo.
Chung cư phải chăng ở Sài Gòn là tầm 1 tỷ, tức khoảng 5 triệu yen.
Chung cư phải chăng ở Tokyo là tầm 2 ngàn man, tức là khoảng 20 triệu yên.
Giá nhà ở SG rẻ hơn Tokyo 4 lần nên tiền thuê nhà nhìn chung cũng rẻ hơn 4 lần. Ví dụ ở Tokyo bạn bỏ 10 man (10 vạn yen = 1000 USD) thuê nhà thì với số tiền này mà thuê ở Việt Nam bạn sẽ thuê được nhà tương đương với 4000 USD ở Tokyo. Đây là mức thuê nhà của bác sỹ có phòng khám riêng rồi còn gì?
Nhưng nếu chỉ đơn giản là GIÁ NHÀ thì ở nước nghèo hơn thì còn lợi hơn nữa. Thay vì Việt Nam sao không Nepal, hay Miến Điện?
Bởi vì Việt Nam lại có nhiều chung cư cao cấp. Lý do là vì ở Việt Nam có một tầng lớp siêu giàu có rất nhiều đất và tiền mặt, nên đầu tư vào bất động sản với kỳ vọng lợi nhuận cao. Họ không thiếu đất, chẳng thiếu tiền để xây chung cư. Tất nhiên, để tỷ lệ sinh lời cao thì sẽ xây chung cư cao cấp chứ xây nhà giá rẻ thì không lời mấy.
Giá nhà so với thu nhập
Giá nhà tuyệt đối là một chuyện. Vấn đề nữa là so sánh giá nhà so với thu nhập bởi vì bạn nên biết là giá nhà hay tiền thuê nhà tuân theo quy luật cung cầu.Tokyo có tiền nhà là 20 triệu yên và thu nhập trung bình 1 năm của người dân là 4 triệu yen/năm, tức là TIỀN NHÀ = 5 LẦN THU NHẬP NĂM.
Sài Gòn theo ước tính thì tiền nhà là 1 tỷ và thu nhập trung bình 1 năm là 40 triệu/năm tức là TIỀN NHÀ = 25 LẦN THU NHẬP NĂM.
TOKYO: TIỀN NHÀ = THU NHẬP NĂM × 5
SÀI GÒN: TIỀN NHÀ = THU NHẬP NĂM × 25
Như vậy, nếu so tiền nhà với thu nhập thì tiền nhà ở Sài Gòn mắc gấp 5 lần tiền nhà ở Tokyo.
Điều này có ý nghĩa gì?
Người Việt rất nghèo để mua nhà hay thuê nhà chung cư cao cấp. Tức là Cung lớn so với Cầu, kéo theo giá thuê nhà rẻ. Chính vì thu nhập trung bình ở Việt Nam thấp nên không chỉ giá thuê nhà rẻ mà giá ăn nhà hàng, khách sạn, massage, giải trí cũng rẻ theo thu nhập.
Đây là lý do mà expat lại thêm một lợi ích nữa khi sống ở Việt Nam. Phương châm sống của họ là "Ngày ăn hải sản, tối đi mát xa". Ở Nhật mà làm thế thì phá sản sớm.
Tức là người nước ngoài (expat) đang lợi dụng cái nghèo ở Việt Nam để có lợi cho họ. Nên cho dù con người có bon chen và dịch vụ chất lượng không quá tốt thì họ vẫn cảm thấy vui vẻ. Vì thực sự chất lượng sống của họ cao mà.
Ngược lại, nếu nhìn từ quan điểm người Việt trung bình thì cuộc sống chẳng dễ chịu gì. Vì người Việt mua nhà sẽ phải nỗ lực hơn người Nhật rất nhiều. Thực tế, nhiều người còn sống trong vòng nghèo đói và suy dinh dưỡng. Người giàu thì lại cực giàu còn người nghèo thì lại cực nghèo. Chuyện người giàu VN giàu hơn người Nhật không có gì đáng ngạc nhiên hay phi logic như nhiều người nghĩ. Vì bối cảnh cho người giàu chính là số đông người nghèo.
Ngược lại, ở Nhật thì lại thường bình quân chủ nghĩa, tầng lớp trung lưu khá đông. Khá thì không khá hẳn nhưng cũng không quá tệ.
Về mặt kinh tế học mà nói thì thế này: Nếu bạn giàu thì nên sống ở nước giàu (chất lượng dịch vụ cao). Nếu bạn trung bình thì nên sống ở nước nghèo. Nếu bạn nghèo thì nên sống ở nước giàu.
Vì ít ra, nếu bạn nghèo thì sống ở nước giàu dễ kiếm tiền hơn nhiều. Đây là lý do mà dân nước nghèo thường tới nước giàu làm mọi công việc chân tay có thể. Ngoài ra, người nghèo sống ở nước giàu thì có thêm lợi thế là ít bất công hơn, vì nghèo đói và bất công lại còn hay đi thành cặp với nhau.
Nếu bạn du học xong, có ngoại ngữ, kiến thức nhưng không có vốn lớn thì bạn rất nên lập nghiệp ở nước nghèo. Vì chất lượng sống của bạn sẽ cao nhất. Đây là điểm khác biệt lớn nhất giữa đi du học và đi lao động/định cư.
-Mark-
>>Vì sao học kinh tế tại Nhật
>>Tìm hiểu và đăng ký tư vấn du học Nhật Bản
No comments:
Post a Comment